AP09260008 Мұнай өнеркәсібінің күрделі экологиялық мәселелерін шешуде энергия мен сутегінің баламалы көзі ретінде белсендірілген алюминий»

Ғылыми жетекшісі – Галина Ильясовна Бойко

Өзектілігі

Баламалы энергия көздерін іздестіру химиялық термиялық әсері бар энергия жинақтаушы заттарды (ЭАЖ) пайдалануға негізделген сутегі энергетикасының жаңа бағытының пайда болуына әкелді.

Жобаның мақсаты

Белсендірілген алюминий қорытпаларының суға бақыланатын реактивтілігін қамтамасыз ететін тотықтырғыш ортаның рөлін зерттеу. Алюминий гидроксидтерінің, оксидтерінің, хлоридтерінің және сульфаттарының түзілуіне қорытпа құрамының, судың тұздылығы мен мұнаймен ластануының әсерін анықтау.

Мұнай өнеркәсібінің экологиялық мәселелерін кешенді шешу, мұнаймен ластанған жерлерді, қалдық қабат суларын залалсыздандыру және тазарту үшін АСҚ қолданудың технологиялық шешімдерін жасау.

Күтілетін нәтижелер

Болатын болады: Мұнай өнеркәсібінің күрделі экологиялық мәселелерін кешенді шешу үшін әртүрлі тұздылық, рН және мұнай ластануының сулы ерітінділері бар АСҚ жаңа буыны негізіндегі энергия сақтаушы заттардың (ЭҚҚ) тотығу өнімдерін қолдану мүмкіндігін теориялық негіздеу.

Ғылыми негіздер құрылды және қажетті физикалық және химиялық қасиеттері бар активтендірілген алюминий қорытпалары негізінде алюминий гидроксидтері мен оксидтерін алудың жаңа әдісі жасалды. Қолданылатын өнеркәсіптік аналогтарымен әзірленген коагулянттардың әртүрлі су түрлерін тазарту тиімділігіне салыстырмалы бағалау жүргізілді.

Минералды органикалық реагенттер мен АСҚ негізіндегі күрделі әсерлі сорбенттердің жаңа буыны мұнай мен мұнай өнімдерінен, сондай-ақ Батыс Қазақстан кен орындарындағы этоксиканттармен ластанған қалдық қабат суларынан топырақты залалсыздандыру үшін әзірленді және сынақтан өтті.

Кешенді сорбентпен залалсыздандырудан кейінгі топырақ қасиеттерін бағалаудың алдын ала нәтижелері мұнаймен ластанған топырақтарды, сондай-ақ коллекторлық және ағынды суларды дезинфекциялау мен тазартудың жоғары дәрежесін көрсетеді.

Ластанған топырақты және суды мұнай және мұнай өнімдерімен қалпына келтірудің әзірленген тәсілі «ANPZ» ЖШС ашық булану тоғандарының мұнаймен ластанған учаскелерін рекультивациялау кезінде сынақтан өткізілетін болады.

Нәтижелерді ғылыми-техникалық отандық және шетелдік журналдарда жариялау, жаңа техникалық шешімдерді Қазақстан Республикасының патенттік бюроларында аттестаттаудан өткізу.

Қол жеткізілген нәтижелер

Мұнай өнеркәсібінің күрделі экологиялық мәселелерін кешенді шешу үшін әртүрлі тұздылық, рН және мұнай ластануының сулы ерітінділері бар АСҚ жаңа буыны негізіндегі энергия жинақтаушы заттардың тотығу өнімдерінің (ЭҚҚ) қолданылуының теориялық негіздемесі бар. жүзеге асырылды.

Ғылыми негіздер құрылды және қажетті физикалық және химиялық қасиеттері бар активтендірілген алюминий қорытпалары негізінде алюминий гидроксидтері мен оксидтерін алудың жаңа әдісі жасалды. Қолданылатын өнеркәсіптік аналогтарымен әзірленген коагулянттардың әртүрлі су түрлерін тазарту тиімділігіне салыстырмалы бағалау жүргізілді.

Минералды органикалық реагенттер мен АСҚ негізіндегі күрделі әсерлі сорбенттердің жаңа буыны мұнай мен мұнай өнімдерінен, сондай-ақ Батыс Қазақстан кен орындарындағы этоксиканттармен ластанған қалдық қабат суларынан топырақты залалсыздандыру үшін әзірленді және сынақтан өтті.

Кешенді сорбентпен залалсыздандырудан кейінгі топырақ қасиеттерін бағалаудың алдын ала нәтижелері мұнаймен ластанған топырақтарды, сондай-ақ коллекторлық және ағынды суларды дезинфекциялау мен тазартудың жоғары дәрежесін көрсетеді.

Ластанған топырақты және суды мұнай және мұнай өнімдерімен қалпына келтірудің әзірленген тәсілі «ANPZ» ЖШС ашық булану тоғандарының мұнаймен ластанған учаскелерін рекультивациялау кезінде сынақтан өткізілетін болады.

Нәтижелерді ғылыми-техникалық отандық және шетелдік журналдарда жоғары ИФ-мен жариялау, жаңа техникалық шешімдерді патенттеу, Қазақстан Республикасының патенттік бюроларында патенттеу.

5. Идентификаторларымен оқу тобы мүшелерінің аты-жөні

1. Бойко Галина Ильясовна - Ғылыми жетекші;
2. Сармурзина Раушан Гайсиевна - Бас ғылыми қызметкер;
3. Любченко Нина Павловна - Жетекші ғылыми қызметкер;
4. Бабаев Сайлау Ахметович - Жетекші ғылыми қызметкер;
5. Байгазиев Мейржан Талантович - Аға ғылыми қызметкер;
6. Айткалиева Гульзат Сляшевна - Аға ғылыми қызметкер;
7. Аюкаева Валерия Николаевна - Ғылыми қызметкер;
7. Панова Елена Сергеевна - Ғылыми қызметкер;
7. Зияева Танзиля Ринатовна - Кіші ғылыми қызметкер;
10. Кеняйкин Павел Витальевич - Кіші ғылыми қызметкер.

Басылымдар тізімі

• Бойко Г.И. Шайхутдинов Е.М. Любченко Н.П. Маймаков Т.П. Сармурзина Р.Г. Касымгалиев К.М. Карабалин У.С Оценка состава асфальтосмолопарафиновых отложений и нефти месторождения Кумколь методами термического и ИК-спектроскопического анализов//ISSN 0026-2448, РФ Нефтяное хозяйство. - С. 80-82 (6), 2015 IF 0,560, Q3, Процентиль 26%
•  Galina I. Boiko,Yerzhan A. Issabayev, Nina P. Lyubchenko, Yerengaip M. Shaikhutdinov, Hervé Muhr, Ludovic Colombeau, Philippe Arnoux, Céline Frochot Synthesis of unexplored aminophosphonic acid and evaluation as scale inhibitor for industrial water application // Journal of Water Process Engineering, 22 (2018) 192-202 IF 3.173, Q1, Процентиль 91%
•  G.I. Boiko, V.N. Aukayeva, S.A. Dergunov N.P. Lyubchenko R.G. Sarmurzina R.F. Mukhamedova U.S. Karabalin Polyoxyethylene sorbitan trioleate surfactant as an effective corrosion inhibitor for carbon steel protection// Colloids and Surfaces A: Physicochemical and Engineering Aspects// ISSN 0927-7757, Volume 579, (2019), 123636. IF 3.131, Q2, Процентиль 76%
•  Бойко Г.И., Сармурзина, Р.Г.Карабалин, У.С. Тиесов, Д.С., Любченко Н.П., Панова Е.С. Исабаев Е.А. Энергоаккумулирующие вещества нового поколения в решении проблемы очистки сточных вод объектов нефтедобычи и нефтепереработки//Нефть.Газ. Новации 2019,№5(222).-С.20-25 (РИНЦ – 0.171), ISSN 2077-5423
•  Бойко Г.И., Р.Г.Сармурзина Новое поколение энергоаккумулирующих веществ и копозиционных составов для комплексного решения проблемы при добыче и транспорте нефти//Сборник докладов Научно-тенического совета «Kazenergy» I том-Нур-Султан:2019-682с.(С.105- 124
•  Евразийский патент № 201800334, A1 Опубл. 31.07.2019, заявл. 25.05.2018 Способ разрушения нефтешлама / Сармурзина Р.Г., Бойко Г.И., Любченко Н.П., Байгазиев М.Т., Карабалин У.С., Акчулаков Б.У., Козырев Д.В.
•  Патент РК №34095 по заявка на изобретение (рег. № 2018/ 0640.1 от 14 сентября   2018 года) Способ удаления серы из нефтяного сырья /Бойко Г.И., Сармурзина Р.Г., Карабалин У.С., Тиесов Д.С. Любченко Н.П., Набидоллаев С.Е., Бойко Е.А.
•  Р.Г. Сармурзина, У.С. Карабалин, Б.У. Акчулаков, Г.И. Бойко, Н.П. Любченко Композиционные реагенты для разрушения сложных водонефтяных эмульсий месторождений Западного Казахстана// НефтеГазоХимия, № 4, 2016, стр.45-50, Россия, г.Москва, ISSN 2310-8266
•  R. G.Sarmurzina, G. I.Boiko, M. Baigaziyev, U. S.Karabalin, N. P.Lubchenko, L. S.Boiko New generation of energy accumulating substances on the basis of activated aluminum// Journal of chemical technology and metallurgy, Sofia,2018 Volume53,Issue1.-Р. 119-124
•  A. K.Merekenova, G. I.Boiko, S. A.Dergunov, R.G.Sarmurzina,  U. S.Karabalin, N. P.Lubchenko A new monoalkyl phosphate ester based on а product derived from the recycling of а postconsumer polyethylene terephthalate waste// Journal of chemical technology and metallurgy, Sofia,2018 Volume53,Issue1.-Р. 43-49
•  Сармурзина Р.Г. Карабалин У.С. Тиесов Д.С. Любченко Н.П. Байгазиев М.Т. Перспективы использования водородной энергетики в технологиях комплексной подготовки нефти, разрушения аномально стойких водонефтяных эмульсий и нефтешламов//Нефть.Газ.Новации 2019№5(222)-С.26-3 (РИНЦ – 0.171),  ISSN  2077-5423
• Г.И. Бойко, Р.Г. Сармурзина, У.С. Карабалин, Д.С. Тиесов, Н.П. Любченко, Е.А. Исабаев Энергоаккумулирующие вещества нового поколения в решении проблемы очистки сточных вод объектов нефтедобычи и нефтепереработки// Нефть.Газ.Новации, № 5 (222), 2019, Россия, г. Самара, стр. 20-25, ISSN 2077-5423
•  Boyko G.I., Lyubchenko N.P., Sarmurzina R.G., Karabalin U.S., Tiesov D.S., Mukhamedova R.F., Taukeleva S.A Modified copolymers of malein anhydride with different functional activity // Тезисы 10th International Conference "Biomaterials and Nanobiomaterials: Recent Advances Safety-Toxicology and Ecology Issues” Including Workshop and School of Young Scientists 05-12 May,2019, Heraklion, Crete, Greece.-037 (с.39)
• Ye.A. Issabayev, Ye.S. Panova, M.T. Baigaziyev, G.I. Boiko, N.P. Lyubchenko, R.G. Sarmurzina. Analysis of oil sludge and selection of solvents for the extraction method of petroleum products recovery Bulletin of The Karaganda University, №4 (92) 2018.-75-80)
• Т.R. Ziyayeva, G.I. Boyko,
• N.P. Lyubchenko, R.G. Sarmurzina, V.N. Ayukayeva,U.S. Karabalin,
• D.S. Tiyessov New corrosion and scale inhibitors based on modified maleic anhydride polymers// Book of Abstracts VIII International symposium on specialty polymers (specialty polymers for environment protection, oil industry, bio-, nanotechnology and medicine ) / Buketov Karaganda State University.- Karaganda 2019. -С.- 811
• Z. A. Tokbergenova, S. A. Babayev, D. U. Togayeva, D. Zh. Kudusbekova,  А. Zagurskii. Efficiency of microtubers  application  In the production of original potato seeds. Online Journal of  Biological Sciences(ISSN16084217-USA-Scopus). 17(4): - P. 316-322. April 2017.
• Бабаев С.А. Семеноводство картофеля в Казахстане: современное состояние, проблемы и перспективы развития. Интернет ресурсы «Атамекен». Агромарт. 2018 г.
•  Бабаев С.А., Токбергенова Ж.А., Айтбаев Т.Е. и др. Патент на новый сорт Бабаев.  Удостоверение автора №4184, 2018 г.
• Бабаев С.А., Токбергенова Ж.А., Тогаева Д.У., Кудусбекова  Д.Ж. Инновационные методы ускоренного получения посадочного материала картофеля. Національна академія аграрних наук України  Інститут овочівництва і баштанництва. 25 липня 2018 р.сел. Селекційне. 
•  Бабаев С.А., Токбергенова Ж.А. Качество посадочного материала – важное звено в семеноводстве картофеля. «Научное обеспечение картофелеводства, овощеводства в условиях модернизации агропромышленного комплекса». /Сб.материалов международной научно-практической конференции, посвященной  90-летию со дня рождения Л.Г.Боброва (21 декабря 2018 г., Кайнар). Алматы-2018. –С.32-34.
• New generation of energy accumulating substances on the basis of activated aluminum / R.G. Sarmurzina, G.I. Boyko, M.T. Baigaziyev, U.S. Karabalin, N.P. Lubchenko //Journal of chemical technology and metallurgy, Bulgari, Sofia,53 №1,2018,Р .119-124., (IF 0,63)
• Исследования воздействия активированного сплава алюминия на керны, насыщенные нефтями месторождений Казахстана / М.Т. Байгазиев, Н.Д. Сарсенбеков, Г.И. Бойко, Р.Г. Сармурзина, Н.П. Любченко, У.С. Карабалин, Б.У. Акчулаков // Нефтяное хозяйство, 2018 (7).-С. 86-89. Россия, Москва (IF 0,466)
•  Патент РК № 33660 опубл.06.07 .2019г., бюл.№23 (заявка рег. 2018\0043.1 от 11 янв.2018г.) Способ разрушения нефтешлама /Сармурзина Р.Г., Бойко Г.И. Любченко Н.П., Байгазиев М.Т. Карабалин У.С., Акчулаков Б.У., Козырев Д.В.
• Айткалиева Г.С. Оценка состава асфальтосмоло-парафиновых отложений и нефти месторождения Кумколь методами термического и ИК-спектроскопического анализов// ISSN 0026-2448, Нефтяное хозяйство. - 2015. -№6. - С. 80-82.
• KZ№30438 опубл.15.10.2015, бюл. №10 Депрессорная присадка для высокопарафинистых нефтей/. Г.И. Бойко Н.П. Любченко, Р.Г. Сармурзина , У.С.Карабалин,Г.С.Айткалиева ,  Е.М. Шайхутдинов,Т.П.Маймаков,Бойко Е.А.
• KZ №30435 опубл.15.10.2015, бюл.№10 Ингибитор для предотвращения асфальтосмолопарафиновых отложений/ Г.И. Бойко Н.П. Любченко, Р.Г. Сармурзина , У.С.Карабалин Г.С.Айткалиева,  Е.М. Шайхутдинов,Т.П.Маймаков,Бойко Л.С,Мухамедова Р.Ф.
• KZ №29036 опубл.15.10.2014 бюл.№10 Композиция для удаления асфальтосмолопарафиновых отложений нефти/ Г.И. Бойко Н.П. Любченко,
• Р.Г. Сармурзина, У.С.Карабалин, Г.С.Айткалиева, Е.М. Шайхутдинов, Т.П.Маймаков, Е.К.Огай .
• V.N. Aukayeva ,G.I. Boiko S.A. Dergunov N.P. Lyubchenko R.G. Sarmurzina R.F. Mukhamedova U.S. Karabalin Polyoxyethylene sorbitan trioleate surfactant as an effective corrosion inhibitor for carbon steel protection// Colloids and Surfaces A: Physicochemical and Engineering Aspects// ISSN 0927-7757, Volume 579, (2019), 123636.
• V.N. Aukayeva, G.I. Boiko N.P. Lyubchenko R.G. Sarmurzina R.F. Mukhamedova U.S. Karabalin Inhibitor activity investigation of a new nitrogen-containing surfactant in an acid medium// Вестник Карагандинского университета // Серия «Химия». № 1(92)/2018
• Е.С. Панова, Г.И. Бойко, Р.Г. Сармурзина, Н.П. Любченко, К.М. Касымгалиев, У.С. Карабалин, Б.У. Акчулаков Способы разрушения сложных водонефтяных эмульсий месторождения Ботахан// Нефтяное хозяйство, № 6, 2017, Москва, стр. 109-111, ISSN 0028-2448, IF 0,560, Q3
•  Р.Г. Сармурзина, У.С. Карабалин, Б.У. Акчулаков, Г.И. Бойко, Н.П. Любченко, Е.С. Панова Композиционные реагенты для разрушения сложных водонефтяных эмульсий месторождений Западного Казахстана// НефтеГазоХимия, № 4, 2016, стр.45-50, Россия, г.Москва, ISSN 2310-826
• Патент Республики Казахстан № 32235, заявка № 2015/1325.1 от 12.11.5015 Состав для разрушения нефтяных эмульсий/ Г.И. Бойко, Р.Г. Сармурзина, У.С. Карабалин, Н.П. Любченко, К.М. Касымгалиев, Е.К. Огай, Панова Е.С.
• Т.Р. Зияева, Н.А. Ан, Г.И. Бойко, Н.П. Любченко, Р.Г. Сармурзина. Функционализированные сополимеры малеинового ангидрида для ингибирования кислотной коррозии// Труды X международного беремжановского съезда по химии и химической технологии. 24-25 октября. Алматы, 2019.-Р
•  T.R.Ziyayeva, G.I.Boyko, N.P. Lyubchenko, R.G.Sarmurzina, V.N. Ayukayeva, U.S. Karabalin, D.S. Tyessov. New corrosion and scaling inhibitors based on modified maleic anhydride copolymers. VIII International symposium on specialty polymers. -Karaganda, 2019
• N.S. Demeubayeva, P.V. Kenyaikin, G.I. Boyko, N.P. Lyubchenko, R.G. Sarmurzina. Noval composite formulations based on activated aluminum for the desulfurization of heavy hydrocarbons// Рroceedings of the 10 th international beremzhanov congress on chemistry and chemical technology.-Almaty, 2019. – P.204-205.