Ә. Бүркітбаев атындағы Энергетика және машина жасау институты
Ә.Бүркітбаев атындағы Энергетика және машина жасау институты жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің негізгі білім беру бағдарламаларын жүзеге асырады, ғылыми-педагогикалық кадрларды даярлауды, ғылыми зерттеулерді, халықаралық, оқу-әдістемелік және басқа да қызмет түрлерін жүзеге асырады. Институт машина жасау, энергетика, мұнай-химия өнеркәсібі, станок жасау, робототехника және көлік құралдары, автомобиль және трактор жасау сияқты көптеген салалар үшін машина жасау мамандарын дайындайды. Мамандар олардың қауіпсіз жұмыс істеуі үшін техникалық жүйелердің беріктігі, сенімділігі саласында оқытылады. Институттың ғылыми-педагогикалық қызметтегі жарты ғасырлық тәжірибесі бар және Қазақстандағы инженерлік кадрлардың ұстаханасы болып саналады. Институт оқытушыларының еңбегінің арқасында институт түлектерінің көпшілігі зауыттарында жұмыс істейтін Алматының өндірістік әлеуеті әлі күнге дейін республикадағы ең қуаттылардың бірі болып қала береді.
Институттың тарихы 1975 жылы Қазақ КСР Жоғары білім және ғылым министрлігі ҚазПТИ Ғылыми кеңесінің тапсырысы бойынша «Машина жасау технологиясы» және «Металл қалыптаудың машиналары мен технологиясы» мамандықтарын ашу туралы шешім қабылдаған кезде басталады. Ленин және ректор проф. Әшімова А.А. атындағы ҚазПТИ машина жасау факультетінің негізіне «Машина жасау технологиясы» кафедрасы және жаңадан құрылған «Металл қалыптау машиналары және технологиясы» кафедрасы айналды. Факультеттің құрылуында Мейрам Құрманғалиұлы Құрманғалиев, Түсіпбеков М.Р., Орлов П.Г., Уразбаева Б.К және Н.Е.Бауман атындағы Мәскеу жоғары техникалық университетінің профессорлары маңызды рөл атқарды.
Алматы ауыр машина жасау зауытында «Металл қалыптау машиналары және технологиясы» кафедрасының филиалы жұмыс істеп, студенттерді өндірістік жағдайда нақты дуальды оқытуды қамтамасыз етті.
2000 жылы факультет Машина жасау, технология және экология институты болып өзгертілді, ал 2003 жылы ҚазҰТУ құрылымында Машина жасау институты құрылды.
1987 жылдан 2000 жылға дейін және 2003 жылдан 2011 жылға дейін институтты доцент, техника ғылымдарының кандидаты Павел Георгиевич Есырев басқарды. 2000-2002 жж Институтты Қазақстан Республикасы Ғылым академиясының академигі, техника ғылымдарының докторы, проф. Байкөншеков Ж.Ж., 2002-2003 ж Химия ғылымдарының докторы проф. Әлиев Н.О. басқарды.
2011 жылдан бастап Тұрдалиев Әуезхан Тұрдәліұлы бұрыннан атауы өзгертілген Өнеркәсіптік инженерия институтының директоры болды, ал 2016 жылы оның орнына Қазақстан Республикасы Ғылым академиясының академигі, техника ғылымдарының докторы, профессор Жұмаділ Жаңабайұлы Байкөншеков тағайындалды.
2017–2018 жылдары директор қызметін т.ғ.д., профессор Қалтаев Айдархан Жүсіпбекұлы атқарды, ал 2019 жылдың шілде айынан бастап Өнеркәсіптік инженерия институты Өнеркәсіпті автоматтандыру және цифрландыру институтына айналды, ал оның директоры Омарбеков Бекнұр Оразғалиұлы, PhD докторы болды.
Институтқа университетіміздің тұңғыш ректоры Әшір Бүркітбаевтың есімі берілді.
2021 жылдың 1 қыркүйегінен бастап институтты т.ғ.к., доцент, Қазақстан Республикасы Ұлттық тау-кен ғылымдары академиясының корреспондент-мүшесі Елемесов Қасым Көптілеуұлы басқарады.
Институт оқытудың озық технологиялары мен заманауи білім беру инфрақұрылымын пайдалана отырып, жоғары білікті мамандарды дайындайды, сонымен қатар жаратылыстану және техникалық білімдерді таратады. Мақсат – жоғары сапалы білім беру мен институттың тұрақты дамуын қамтамасыз ету. Институт жоғары сапалы, тәжірибеге бағытталған білім беруге және экономика секторларын жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар бәсекеге қабілетті кадрлармен қамтамасыз етуге ұмтылады. Осы мақсатта бәсекеге қабілетті кадрларды сапалы даярлауды қамтамасыз ету, білім беру бағдарламаларының мазмұнын жаңарту, білім беруді ақпараттандыру және тиімді оқытуды ынталандыру сияқты міндеттер белгіленді. Негізгі бағыттарға кафедраларды цифрлық инфрақұрылыммен жабдықтау, ғылымның зияткерлік әлеуетін нығайту, ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту және ғылыми әзірлемелердің тиімділігін арттыру кіреді.
Студенттер конструктор және технолог ретінде АЖЖ бағдарламаларында жұмыс істей білуге негізделген заманауи машина жасау технологиялары туралы білім алады, сандық басқаруы бар станоктардың барлық түрлерін басқару бағдарламаларын қалыптастыруды меңгереді, энергетика саласында, технологиялық машиналар мен жабдықтар, тау-кен, металлургиялық және мұнай-газ машиналарын пайдалану және жөндеу саласындағы инновациялық технологиялар, мемлекеттік және жеке менеджментте, тау-кен металлургия және мұнай-газ кәсіпорындарында, мемлекеттік және жеке басқаруда өзінің кәсіптік білімдерін, дағдылары мен дағдыларын іске асыруға қабілетті және кез келген меншік нысанындағы ғылыми-зерттеу ұйымдары.
Түлектер кең ауқымды инженер-механик, конструктор болып жұмыс істейді және Қазақстанның және шетелдің көптеген салаларында жұмыс істейді. Олар машина жасау және көлік салаларында, функционалдық, металл және наноөлшемді материалдар шығаратын кәсіпорындарда, конструкторлық бюроларда, ғылыми-зерттеу институттарында сұранысқа ие және мемлекеттік органдарда басшылық қызметтерді атқарады.
Институтта қажетті құрал-жабдықтармен және аспаптармен, компьютерлік техникамен және бағдарламалық қамтамасыз етумен жабдықталған 30 мамандандырылған зертханалар мен кабинеттер бар. Тренингте студенттер ADEM, SolidWorks, AutoDesk, Compass 3D, MSC Nastran, Comsol multiphysics және APM WinMachine сияқты соңғы халықаралық компьютерлік дизайн жүйелерін пайдаланады; компьютерлік технологиялар мен 3D сканерлеу технологияларына негізделген өндірістік технологиялар мен жабдықтарды оқу; нәтижелерді 3D сызбаларына түрлендіру және оларды 3D принтерлерде шығару.
Институт құрылымы бүгінгі таңда 6 кафедрадан тұрады: «Энергетика», «Технологиялық машиналар мен жабдықтар», «Машина жасау», «Стандарттау, сертификаттау және метрология», «Инженерлік механика», «Жалпы физика».
Мамандарды даярлауды білікті профессорлар, доценттер және өндіріс мамандары мемлекеттік және орыс тілдерінде жүргізеді. «Үздік ЖОО оқытушысы - 2023» атағының иегерлері.
«Болашақ» ғылыми тағылымдамасы грантының жеңімпаздары:
- «Машина жасау» кафедрасының ассистенті, phD Әбілезова Ғазел Сапарқызы.
- «Технологиялық машиналар мен жабдықтар» кафедрасының аға оқытушысы, phD Утегенова Әсем Ержанқызы.
Жаһандық қор шеңберінде 2021-2023, 2022-2024, 2023-2025 жж. жүзеге асырылатын ғылыми жобалар саны. 33 жобаны құрайды.
Ғаламдық қордың 2022-2024 жылдарға арналған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру (ҒҒТҚБ) бойынша ең перспективалы жобаларға конкурсы бойынша 4 өтінім жеңіп алынды (Бекбаев А.Б., Бортебаев С.А., Өтебаев Р.М., Сабирова Л.Б.).
2022-2024 жылдарға арналған МҚБ конкурсы (бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру) бойынша 3 өтінім жеңіп алынды (Елемесов Қ.Қ., Бекбаев А.Б., Кенжина И.)
Институт мамандықтары ASIIN неміс аккредиттеу агенттігінде (Германия), Білім беру сапасын қамтамасыз ету бойынша Қазақстандық тәуелсіз агенттігінде (IQAA) және Аккредиттеу және рейтингтің тәуелсіз агенттігінде (IAAR) халықаралық деңгейде аккредиттелген.
Институт көптеген шетелдік техникалық университеттермен өзара әрекеттеседі: профессорлық-оқытушылық құраммен және студенттермен алмасу, докторанттар үшін тағылымдамадан өту, магистранттар үшін шетелдік тәжірибе, қос дипломдық білім беруді ұйымдастырудың оқу бағдарламаларын бірлесіп әзірлеу, білім беру мәселелері бойынша пікірталас өткізу:
1. Силезия техникалық университеті, Польша;
2. Мәскеу болат және қорытпалар институты, Ресей;
3. Г.И. Носов атындағы Магнитогорск техникалық университеті, Ресей;
4. Орал мемлекеттік аграрлық университеті, Ресей.
5. Пенсильвания мемлекеттік университеті;
6. Сингапур ұлттық университеті;
7. Каликут ұлттық технологиялық институты;
8. Люблин технологиялық университеті, Люблин, Польша;
9. Чехия, Прага қаласындағы Чех техникалық университеті;
10. Химия-металлургия университеті, Болгария, София;
11. RIEKA университеті, Хорватия;
12. Георг Агрикола Бохум технологиялық университеті, Германия.
Білім беру бағдарламалары
-
Бакалавриат
-
Магистратура
-
Докторантура
-
Қашықтықтан білім беру
