AP23489999 «Климаттық динамика жағдайында аумақтарды бейімді аудандастыру үшін интеллектуалды технология мен цифрлық платформаны дамыту»
Жоба өзектілігі
Әзірленген әдістер мен үлгілерді нақты ауылшаруашылық аймақтарына қолдану негізінде оларды ғылыми негізделген бейімдеу аймақтарына бөлу (перспективті ауыл шаруашылығы дақылы үшін аумақты таңдау немесе зерттелетін аумаққа өсімдік және технологиялық өңдеу параметрлерін таңдау) бойынша практикалық ұсыныстар ұсынылады. ), бұл аумақтың өнімділігі мен ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыруды қамтамасыз етеді. Зерттеу нәтижелерін іс жүзінде енгізу тұтастай алғанда елдің құзыреттілік деңгейін арттыруға ықпал етеді: жаңа құзыреттерге ие мамандардың болуы және мемлекеттің инновациялық бағдарланған тұрақты дамуы үшін өте маңызды пәнаралық технологияларды дамыту.
Жоба мақсаты
Парниктік газдардың таралуы мен әсер етуінің қолданыстағы және болжамды деңгейлерін бағалауды, кеңістіктік-уақыттық және құрылымдық талдауды қамтамасыз ететін әдістерді, модельдерді, алгоритмдерді, білім базаларын және оларды жүзеге асыратын цифрлық платформаны құру, аумақтарды аймақтарға бөлу үшін бейімделу сценарийлерін қалыптастыру; көміртегі квоталарын есепке алу және қайта бөлу арқылы дақылдарды немесе көміртегі өсімдіктерін егу үшін оңтайлы жағдайларды таңдау.
Күтілетін және қол жеткізілген нәтижелер
Экологиялық және азық-түлік қауіпсіздігі саласындағы климатқа әсер етуді модельдеу және деректерді өндіру бойынша 123 ғылыми-әдістемелік дереккөзге талдау жүргізілді. Бұл зерттеу мақсаттарын нақтылауға және жаңа тәсілдерді негіздеуге мүмкіндік берді. Басым дақылдарды өсіру үшін жаңа бейімделген аудандастыру схемасы негізінде зерттеу стратегиясы қалыптастырылды. Бұл схема экологиялық және экономикалық жағдайды бағалауға және техногендік және климаттық әсерлерді ескере отырып өсімдіктердің өсуін болжауға мүмкіндік беретін модельдеу және шешімдерді қолдау кезеңдерін қамтиды. АИ, ГАЖ, 3D модельдеу және басқа да технологияларды пайдалана отырып, агроэкологиялық аудандастыру принциптерінің жүйесі әзірленді. Географиялық ақпараттық және нейрондық желі технологияларын пайдалана отырып, ситуациялық модельдер негізінде парниктік газдардың таралуы мен әсерін бағалаудың түпнұсқа әдістері ұсынылған. Өнімділікті арттыруға көмектесетін оңтайлы технологиялық параметрлерді анықтай отырып, ауылшаруашылық дақылдарын егу бойынша ұсыныстарды автоматтандырылған қалыптастыру әдісі жасалды. Смарт келісім-шарттар негізінде көміртегі квоталарын жүзеге асыру және қайта бөлу үшін мамандандырылған кеңістік құру арқылы ауыл шаруашылығы өндірісін декарбонизациялау үшін блокчейн негізіндегі көміртегі квотасы әдісі ұсынылады. Өсімдіктердің жай-күйінің динамикасын визуалды бағалау үшін басым ауыл шаруашылығы дақылдарының 3D үлгілерінің банкі (592 үлгі) қалыптастырылды.
Зерттеу тобы мүшелерінің аты-жөні, идентификаторлары (Scopus Author ID, Researcher ID, ORCID, бар болса) және сәйкес профильдерге сілтемелер
Ғылыми жетекшісі Ягалиева Багдат Есеновна