Көру қабілеті нашар адамдарға арналған нұсқа
Исабекова Ұлдар Келдібекқызы

Исабекова Ұлдар Келдібекқызы

Филология ғылымдарының кандидаты

Қауымдастырылған профессор

Жобаларды басқару институты

Қазақ және орыс тілдері кафедрасы

Email: u.issabekova@satbayev.111

Кәсіби өмірбаяны

Ғылыми қызметі қазіргі тюркологияның цифрлық кеңістіктегі дамуына, түркі халықтарының паремиологиялық дүниетанымын реконструкциялауға және түркі тілдерінің салыстырмалы-тарихи корпусын құруға бағытталған. Ол инновациялық технологиялар мен жасанды интеллект (AI/NLP) әдістерін қазақ тілін зерттеу мен оқытуға енгізу негізінде «Цифрлық қазақ тілі» тұжырымдамасын дамытуға ерекше көңіл бөледі. “Цифрлық паремиология” концепциясының авторы ретінде түркі паремиологиясының салыстырмалы-тарихи корпусын құрастырумен айналысады.

Біліктілігі

Магистрлік диссертациясы: «Қазақ тіліндегі түбірлердің дамуы» (1997, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ, ғылыми жетекші – проф. Б. Сағындықұлы). Кандидаттық диссертациясы: «Қазақ тіліндегі түбірлес сөздер (диахронды және синхронды аспектілер») (2002, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ, ғылыми жетекші – проф. Б. Сағындықұлы). Қазіргі уақытта докторлық диссертациясымен айналысуда: «Қараханидтер дәуірінің (XI ғ.) паремиологиялық дүниетанымы (қазақ, қырғыз, башқұрт тілдері материалдары негізінде») (РҒА Тіл білімі институты (Мәскеу), ғылыми кеңесші – РҒА корр.-мүшесі, филол. ғ. д., проф. А.В. Дыбо.

Оқытушылық қызметі

2000 жылдан бастап Қазақстанның жетекші жоғары оқу орындарында сабақ береді: Қазақ бас сәулет-құрылыс академиясы (2000–2004), Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық институты (2000–2005), Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті (2004–2011). 2009 жылы Алматы қаласы әкімдігі жанындағы Мемлекеттік тіл бөлімін басқарды. 2009–2011 жылдары әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-да, 2010–2014 жылдары Халықаралық түркі академиясында аға ғылыми қызметкер болып жұмыс істеді. 2015 жылы М.В. Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік университетінің Азия және Африка елдері институтының түркі филологиясы кафедрасында оқытушы қызметін атқарды. 2021 жылдан бері Қ.И. Сәтбаев атындағы ҚазҰЗТУ-дың қауымдастырылған профессоры.

Білімі

1997 жылы әл-Фараби ат. ҚазҰУ филология факультетін үздік бітіріп, магистратураны (1997–1999) және аспирантураны (1999–2001) тәмамдады.

2014–2017 жылдары М.В. Ломоносов ат. ММУ докторантурасын (ғылыми кеңесші профессор, филол. ғ. д. Д.М. Насилов), 2018 жылдан қазіргі кезде Ресей ғылым академиясы Тіл білімі институтының урал-алтай тілдері бөлімінде зерттеуші-докторант ретінде ғылыми жұмысын жалғастыруда.

Ғылыми жобалар

Ұ.Исабекова — 80-нен астам ғылыми және оқу-әдістемелік еңбектің авторы, оның ішінде 2 монография, 1 сөздік, 30-дан астам оқулық пен оқу құралы бар. Оның жетекшілігімен және қатысуымен 10-нан астам ғылыми жоба жүзеге асқан, соның ішінде: «Түркологиялық ақпараттық кеңістік: электрондық библиографиялық көрсеткіштер жүйесі» (2010–2013); «Орта ғасырдағы түркі жазба ескерткіштерінің тарихи дамуындағы рөлі мен маңызы» (2010–2013); халықаралық жоба «Түркі тілдерінің электрондық диалектологиялық атласын жасау» (2018).

Мақалалары Scopus, Web of Science, РИНЦ, ҚР БҒМ БҚБ және ВАК журналдарында жарық көрген. Ғылыми еңбектері түркі паремиологиясы мен этимологиясы, когнитивтік семантика және цифрлық қазақ тілі, түркология мәселелеріне арналған.

Жарияланымдар

Монографиялар мен оқулықтар:

Древнетюркский словарь // бірлескен автор. – Астана: Ғылым, 2016. – 715 б.

Орта ғасыр ескерткіштерінің даму тарихы. – Астана, 2011. – 215 б.

Қазақ тілі (түрік азаматтарына арналған оқу құралы) (бірлескен авторлармен). – Алматы: ҚазМемҚызПИ баспаханасы, 2001 – 1-басылым; Астана, 2014 – 2-басылым.

Қазақ тілі. Қарапайым деңгей. Оқулық. – Алматы: Жазушы, 2007.

Қазақ тілі. Негізгі деңгей. Оқулық.

Қазақ тілі. Ортадан жоғары деңгей. Оқулық.

Қазақ тілі. Жоғары деңгей. Оқулық.

Қазақ тілі. Жетік деңгей. Оқулық.

Қазақ тілі. Қарапайым деңгей. Электронды оқулық. – Абай атындағы ҚазҰПУ, 2007.

Мақалалар мен баяндамалар:

Паремиологиялық қордың трансформациясы: қазақ мақалдары және әлем мәдениеті. // Торайғыров университетінің хабаршысы. Филологиялық серия. № 1. Павлодар, 2024. – 431 б. (207–221 б.). ISSN 2710-3528.

Kurtuluş Savaşinda Kadınlar ve Edebi Eserlere Yansiması (Türkiye Ve Kazakistan Örneği). // 100 жылдығына арналған «Sakarya Meydan Muharebesi» симпозиумы. Анкара, 9–11 қыркүйек 2021.

Концепт «Судьба» в казахской и арабской языковых картинах мира. // Вестник Южно-Уральского государственного университета. Серия: Лингвистика. – Челябинск, 2019. – Т. 16, №3. – С. 25–31.

Особенности исторического развития концепта QUT. // Текст. Книга. Книгоиздание. – Томск: Томский мемлекеттік университеті, №13, 2017. – С. 5–16.

Концепт «QUT» в историческом ракурсе. // Язык и культура. – №3, 2016.

Махмуд Кашгари – основоположник ареальной лингвистики. // Вестник РУДН. Серия: Теория языка. Семиотика. Семантика. – Т. 8, №2, 2017. – С. 301–308.

Личность Махмуда Кашгари в диалоге культур Средневековья. // Вестник РУДН. Серия: Вопросы образования: языки и специальность. – №2, 2017.

Концепт «qut» в казахской языковой картине мира. // Филология и культура. – Казань: Қазан федералды университеті, №2(44), 2016. – С. 82–88.

Mahmud Kashgari – the founder of areal linguistics. // International Symposium on Altay Communities Home-Family and Family Values. – Ыстамбұл, Түркия, 24–26 шілде 2017.

Жүсіп Баласағұн – жалпытүркілік тарихи тілдік тұлға. // 2-ші Гуманитарлық ғылымдар форумы «Ұлы Дала». – Астана, 25–26 мамыр 2017.

Қазақ тіліндегі ғаламның тілдік бейнесіндегі «құт» концептісі. // Халықаралық конференция «Мәңгілік Елдің мәңгілік тілі». – Назарбаев Университеті, Астана, 24–25 қараша 2016.

М. Кашгари – түркілік тілдік тұлға. // Халықаралық ғылыми конференция «Қазіргі түркітану мәселелері: тіл–әдебиет–мәдениет». – Мәскеу, 17–18 қараша 2016.

Түркілік орта ғасыр мұраларының ұрпақ тәрбиелеудегі маңызы. // Халықаралық ғылыми-практикалық конференция "От Тюркского эля к Казахскому ханству". – МГУ ИСАА, Мәскеу, 15–17 шілде 2016.

Түркі дүниетанымындағы «махаббат» лингвомәдени концептісінің ерекшелігі. // «Ұлы дала» гуманитарлық ғылымдар форумы. – Астана, 23–25 мамыр 2016.

Махмуд Кашгарский как языковая личность. // Вопросы тюркской филологии. Вып. XI. – М.: Издательство МБА, 2016. – С. 104–115.

Концепт «Любовь» в памятнике «Кудатгу билик» Баласагуна. // XIII Халықаралық түркітану конференциясы «Дмитриевские чтения». – Мәскеу, МГУ, 9 қазан 2015.

Концепт «Любовь» по средневековым письменным памятникам. // Халықаралық ғылыми-практикалық конференция «Алишер Навои и средневековый Восток». – Мәскеу, МГУ, 18–19 ақпан 2016.

Шетелдік журналдардағы мақалалар:

The Dynamics of Turkism Usage in the English Language: An Analysis Based on Google Ngram Data. // Forum for Linguistic Studies. – Volume 7, Issue 1, January 2025, pp. 456–470. ISSN: 2705-0602 (Online), 2705-0610 (Print).

Classification and Translation of Generic Names in Literary Texts. // International Journal of Society, Culture & Language. – 2025; 13(1): 147–159. doi: 10.22034/ijscl.2025.2047739.3839.

A Study Of The Sociolinguistic Situation Of Native Languages Among Turkic Ethnic Minorities In Kazakhstan. // Eurasian Journal of Applied Linguistics (EJAL). – Volume 11, Issue 1, 2025. ISSN 2149-1135.

Absattar, A., Ramazanov, T., Sadyk, A., Kulbayeva, A., & Issabekova, U. (2025). Emotive-Evaluative Lexicon in Kazakhstani and Foreign Media: Anthropocentric and Pragmatic Perspectives. // Forum for Linguistic Studies, 7(11), 1463–1477. https://doi.org/10.30564/fls.v7i11.11799.

Мақаланың аты Журнал аты Бағыт Жыл
1 ПАРЕМИОЛОГИЯЛЫҚ ҚОРДЫҢ ТРАНСФОРМАЦИЯСЫ: ҚАЗАҚ МАҚАЛДАРЫ ЖӘНЕ ӘЛЕМ МӘДЕНИЕТІ Торайғыров университетінің хабаршысы. Филология сериясы Филология ғылымдары 2024